In Macedonië viert men Pasen op een andere datum dan in Nederland. Dit jaar, op 5 en 6 mei 2024, vieren de Macedoniërs de wederopstanding van Jezus Christus, terwijl Nederland dit feest al achter de rug heeft. De reden voor dit verschil ligt in de gebruikte kalender: de Orthodox-Christenen in Macedonië volgen de Juliaanse kalender, terwijl protestantse en katholieke kerken in Nederland de Gregoriaanse kalender hanteren.
Pasen is voor Macedoniërs een van de belangrijkste feestdagen van het jaar, net als Kerstmis. De voorbereidingen beginnen al weken van tevoren. Vasten is een belangrijk onderdeel van de traditie. Veertig dagen lang onthouden veel Macedoniërs zich van dierlijke producten. Gebed en boetedoening spelen ook een centrale rol in de aanloop naar Pasen. De Heilige Week, de laatste zeven dagen van de vastenperiode, is een bijzondere tijd. Deze week staat in het teken van de herdenking van de laatste dagen van Jezus' leven.
Donderdagavond: Witte Donderdag
Op Witte Donderdag herdenken de Macedoniërs het Laatste Avondmaal en het verraad van Jezus door Judas. De vrouw des huizes kleurt eieren rood, symboliserend het bloed van Christus. De eerste drie eieren zijn gereserveerd: het eerste voor Jezus, het tweede voor de man des huizes en het derde voor rust en gezondheid. De huisvrouw mag niet hongerig zijn tijdens het verven, want dat zou ongeluk en ziekte brengen. Na het verven worden de eieren bij een deur of raam op het oosten geplaatst, zodat ze bij zonsopgang de stralen van God ontvangen.
Goede Vrijdag: Een dag van rouw
Op Goede Vrijdag, de dag van Jezus' kruisiging, eten de meeste Macedoniërs sobere maaltijden met fruit, groenten en noten. Zelfs olie wordt uit de salades weggelaten. Deze soberheid drukt hun diepe geloof en toewijding uit.
Zaterdagavond: Voorbereiding op de viering
Op zaterdagavond wassen mensen hun gezicht met water en een rauw ei, gemengd met een lokale plant genaamd zdravec, om zich te reinigen van zonden. Om middernacht verzamelen ze zich bij de kerk met kaarsen in hun hand. Wanneer de klok twaalf slaat, begroeten ze elkaar met de woorden "Christus is opgestaan" - "Hij is inderdaad opgestaan". In het Macedonisch: "Христос воскресе" - "Вистина воскресе".
Dit moment markeert het begin van de paasviering.
Zondag: Eitje tikken en feesten
Na de middernachtsmis is het tijd voor 'eitje tikken'. Mensen tikken hun eieren tegen elkaar totdat er een ei breekt. Degene met het onbeschadigde ei heeft geluk! Dit spel symboliseert de overwinning van leven op dood.
Op zondag vieren families en vrienden samen Pasen. Traditionele Macedonische gerechten worden geserveerd, met als hoogtepunt het paasbrood met een rood geverfd ei in het midden.
Onze dank gaat uit naar Betty Purcova-Juzmeska voor het delen van haar kennis over Pasen in Macedonië en Ohrid. Haar prachtige foto's van geverfde eieren en paasbrood geven een unieke inkijk in deze bijzondere tradities.
Comments